Sinüzitlerin farklı ve sıkça görülen nedenleri vardır. Bunlar polipler, üst solunum yolu enfeksiyonları, alerjiye bağlı mukoza ödemi, oksijensiz ortamda uzun süre vakit geçirmek, burun içi eğrilik ya da yapısal değişiklikler, burun eti büyümeleri, geniz eti büyümeleridir. Bunlara ek olarak uçak yolculuğunda ya da yüzme esnasında hızlı basınç değişiklikleri sonucu ostiumların kapanması da sinüzite yol açabilir.
Sinüzit kişinin yaşam kalitesini ve konforunu etkileyen bir hastalıktır. Sinüzit kişilerde olumsuz etkileri sadece fiziksel değil (burun tıkanıklığı, horlama, alın ve yüz bölgesinde ağrı, halsizlik ve yorgunluk vb.) psikolojik olarak da olumsuz etkileri vardır. Bu sebeplerden ötürü sinüzit tedavi edilmesi gereken bir sağlık problemidir.
Sinüzit ameliyatları sonrası genelde hastalık tekrar nüksetmez ancak polipli sinüzit varsa ya da genetik bozukluklar bulunuyorsa bu durumda hastalık tekrarlayabilir.
Sinüzitin etkileri kısa süreli olmayabilir. Eğer ki sinüzit kronikleşmişse bu durumda farklı hastalıklara da sebep olabilir. Örneğin; sinüzit ilerleyip solunum yollarından akciğerlere inerek zatürreeye çevirebilir. Kronikleşen sinüzit bazı durumlarda beyin apsesi ya da menenjite sebep olabilir. Eğer sinüzit göze sıçrarsa bu durumda apse körlüğe sebep olabiliyor. Bazı özel vakalarda ise yaşam kaybına kadar varabiliyor.
Hastada bazı hastalıklarla birlikte sinüzit daha kolay ortaya çıkabiliyor. Eğer hastada nazal polip, immotil silia sendromu, alerji kistik fıbrozis, larengeal reflü gibi hastalıklar varsa ya da hastanın anatomik yapılı sorunları varsa sinüzit ortaya daha kolay çıkabiliyor. Sinüzit bu hastalıklarla bir aradaysa o zaman tedavi aşaması da uzuyor ve tedavi zorlaşabiliyor ya da birtakım anatomik sorunlar varsa sinüzit daha kolay ortaya çıkıyor.
Sinüzitin Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Sinüzitin tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Eğer tedavi edilmezse kronik farenjit, göz çevresinde enfeksiyon, reflü, kronik gastrit, beyin apsesi ya da menenjit gibi ciddi hastalıklara sebep olabilir.
Sinüzitiniz eğer ki 4 haftalık süre içinde düzelirse sinüzitiniz akuttur ancak sinüzitiniz 12 haftadan daha uzun sürüyorsa bu durumda sinüzitiniz kronikleşmiş sinüzit olarak kabul edilir. Subakut sinüzit ise akut sinüzitle kronikleşmiş sinüzit arasında yer alır ve geçiş evresidir. Bu aşamada akut sinüzit iyileşmemişken kronik sinüzit de tam anlamıyla oluşmamıştır.
Sinüzit tanısı için öncelikle kulak burun boğaz muayenesi yapılmalıdır. Ardından endoskopik muayene ile cihazlarla tespit yapılmalı, sinüs tomogrofisi ve direkt grafi yöntemleri ile teşhis konulmalıdır.
Kronik sinüzitin tam anlamıyla bir tedavisi yoktur ancak sinüziti tetikleyen faktörleri ortadan kaldırmak şikayetleri azaltır. İnflamasyon ve enfeksiyon durumlarında bu rahatsızlıkları tedavi etmek hastayı rahatlatacaktır. Eğer kronik sinüzitin sebebi alerjik durumlar ise alerjik reaksiyonu tetikleyen durumlar ortadan kaldırılmalıdır. Bu durumda antihistaminik ilaçlarla akut sinüzit tedavi edilebilir.
Teşhis konulduktan sonra iki tür tedavi şekli söz konusu olur. Bu tedavilerden biri medikal tedavi denilen ilaç tedavisidir. Diğeri ise medikal tedavinin cevap vermediği durumlarda cerrahi tedavidir. Medikal tedavide ilk olarak antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Yalnız sinüzit, kronikleşmiş sinüzitse ve ilaç ile tedavi edilemiyorsa cerrahi müdahale olarak sinüzit ameliyatı düşünülebilir.
Medikal tedavi yönteminde 8 ila 12 hafta boyunca burun içi steroid uygulaması yapılır. Bununla beraber 3 hafta boyunca antibiyotik ilaçlar kullanılır.
Burun açıcı etkisi olan dekonjestan spreyler kısa süreli kullanımlarda burun tıkanıklığı açar ancak uzun süreli çözüm sağlamaz.
Bu tedavilere ek olarak günlük tüketilen su miktarını artırmak sinüzite iyi gelir. Sıvı alımıyla birlikte mukusun koyu kıvamı yumuşar ve akışkanlığı artar.
Kronik sinüzit hastalarına yapılacak cerrahi müdahale “Endoskopik Sinüs Cerrahisi” ya da hasta uygunsa “Balon Sinoplasti Cerrahi” yöntemi kullanılabilir.
Kronik sinüzitte endoskopik sinüs cerrahisi ve balon sinoplasti cerrahi seçenekleri kullanılabilir. Ancak bu demek değil ki her kronik sinüzit hastası bu ameliyatlardan birini olmak zorundadır. Burada önemli olan sinüzitin hastanın yaşamını ne kadar etkilendiğidir.
Endoskopik Sinüs Cerrahisi Nedir?
Sinüs hastalıklarının tedavisinin ameliyat ile yapıldığı durumlarda kullanılan güncel teknik endoskopik sinüs cerrahisidir (ESC). Bu ameliyat tekniğinde sinüs kanalları polipler temizlenerek ya da diğer anatomik problemler düzeltilerek açılır. Ancak bu yöntemin iyileşme süresi biraz uzundur. Ayrıca komplikasyon oluşmaması açısından özenli ve dikkatli yapılması zorunlu olan bir ameliyattır.
Endoskopik sinüs ameliyatları yapılırken dışarıdan ve görülecek şekilde herhangi bir kesi yapılmaz. Kesi açılması yerine burun deliklerine yerleştirilen ve cerrahi sahanın detaylı görüntüsünü sağlayan endoskoplarının yanından kullanılan bazı aletler yardımı ile sinüslerdeki patolojilere müdahale edilir.
Endoskopik sinüs cerrahisi günümüzde kronik sinüs iltihapları başta olma üzere, sinüs tümörleri, ön kafa kaidesi yaralanmaları, travmaya bağlı göz çukuru hasarları, beyin omurilik sıvısı (BOS) kaçakları ve görme siniri basısı gibi durumların tedavisinde güncel tedavi seçeneği olarak çok fazla kullanılmaktadır. Endoskopik Sinüs Cerrahisi en az travma yaratma avantajı nedeni ile göz yaşı kesesi drenaj ameliyatlarında (Dakriosistorinostomi) ve hipofiz bezi tümörlerinin cerrahi tedavisinde (Endoskopik hipofizektomi) giderek daha fazla kullanılmaktadır.
Balon Sinüsoplasti Ameliyatı Nedir?
Sinüslerde üretilen sümük (mukus) salgısının burun içine aktarılmasını sağlayan küçük kanalların (ostium) tıkanması ve salgıların sinüs içinde birikmesi yanında sinüs havalanmasının bozulması sonucu oluşan enfeksiyonlar kronik sinüse neden olmaktadır.
Hastanın balon sinüsoplasti için uygun olup olmadığına bizler karar vermeliyiz. Bu ameliyat sadece yüz bölgesi, geniz bölgesi ve alın bölgesindeki sinüslere uygulanır. Balon sinüsoplasti daha yeni ve sağlıklı bir yöntemdir. Hastalarımızın bu yöntem için uygun olup olmadığını anlamak için bazı tetkikler yaparız. Hastalarımızın balon sisinüsoplasti ameliyatı için uygun olması durumunda cerrahi işlemler için hazırlıklara başlıyoruz.
Balon Sinüsoplasti operasyonu, burun içindeki dokulara minimum zarar vererek, ameliyat sırasında kanamaya yol açmadan ve tampon gerektirmeden kısa sürede iyileşme sağlar. Bu yöntemle, sinüslerin kapalı olan deliği bulunur. Daha sonra sönmüş halde bulunan balon bu deliğe yerleştirilir. Röntgenle balonun doğru yerde olup olmadığı tespit edilir ve eğer doğru yerdeyse balon belli bir basınçla şişirilir. Böylece sinüs kanalları açılır ve genişler.
Balon Sinüsoplasti, kesili ve kanlı bir ameliyat değildir. Bu sebeple de işlem sonucu kapanmaya sebep olabilecek durumlar ortada olmamış olur. Ayrıca balon sinüsoplasti ameliyatında beyin, göz ve damar gibi yapılara ve organlara zarar verilmediği için bu bölgelerde herhangi bir komplikasyon gelişmez. Bu açıdan da yeterince güvenilir bir yöntemdir. Ameliyatın uzun müdahale süresi olmadığından hasta yaklaşık olarak 20 dakikada bu hastalıktan kurtulabilir. Ayrıca hastanın anatomik yapısında değişiklikler meydana gelmez. Bu ameliyat her hastada uygulanabilir ancak ameliyattan 1 hafta önce kan sulandırıcı ilaçların kullanımının bırakılması gerekir.
Balon sinüsoplasti ameliyatında hasta aynı gün taburcu olup ertesi gün normal hayatına dönebilir. Operasyon sırasında ya da sonrasında ağrı olmaz. Bu ameliyat neredeyse her türlü sinüzit vakalarında uygulanabilir.
Balonla sinüzit tedavisi sinüzitle beraber et büyümesi olan hastalara, 17 yaşından küçük kişilere ve küçük sinüsleri tıkalı olan hastalara uygulanmaz.
Çocuklarda Sinüzit Tedavisi Nasıldır?
Çocuklarda sinüzit çok sık rastlanan hastalık değildir. Ancak iltihaplanmalar göz çevresinde oluşmuşsa bu durumda ameliyat gereklidir. Geniz eti olan ya da sıkça bademcik enfeksiyonu geçiren çocuklarda kronik sinüzitte varsa bademciğin ve geniz etinin alınması tek başına tedavi için yeterli değildir.
İlaç tedavisine ve geniz eti ya da bademcik ameliyatlarına rağmen çocukta Kronik sinüzit tedavi edilemiyorsa bu durumda endoskopik sinüs ameliyatı yapılmalıdır. Bu ameliyatla sinüs ağızları açılıp sinüs kanalları temizleneceği için kronikleşen sinüzit ortadan kalkacaktır. Çocuk için uygun tedavi seçeneği hangisi ise vakit kaybetmeden bu ameliyatlar yapılmalıdır.
Sinüzitte Baş Ağrısı
Nazal polipleri ya da burun alerjisi olan kişilerin ıslak saçla dışarı çıkması durumunda sıcaksoğuk değişimi nedeniyle burun mukozası şişer ve sinüs delikleri kapanır.
Sinüslerin içinde bulunan hava atmosferle aynı basınç aralığındadır. Dış ortamla sinüs boşluklarındaki havanın dengesinin değişmesi sonucu ağrı ortaya çıkar. Sinüzit bazen yüz ve baş bölgelerinde ağrıya sebep olur. Bu ağrı yanak bölgesini, alnı, elmacık kemiğini hatta göz çukurlarını gezen bir ağrıdır. Yanak sinüsleri tedavi edilmezse bazı durumlarda yanaklarda kistleşme görülebilir. Kronik sinüslerde ağrıya çok sık rastlanmaz. Sinüs ağzı açıldığı takdirde bu ağrı ortadan kalkacaktır.
Burun kökü sinüslerinde genelde burun kökü ve gözleri arkasında ağrı olur.
Akut sinüs enfeksiyonlarında ya da iltihaplanmalarında alın, kafa arkası baş ağrısı, geniz arkası ağrısı, şakak ağrısı, omuza, dişlere, damağa ve buruna yayılan ağrı, ense sertliği, unutkanlık ve dalgınlık görmek mümkündür.
Sinüzitten Korunma Yolları Nelerdir?
Bazı sinüs rahatsızlıkları tedavi edilse de tekrarlama riski taşır. Bu riski ortadan kaldırabilmek ve sinüzitten korunmak adına bazı tavsiyelere uyulması gerekmektedir.
- Öncelikle solunum yolu enfeksiyonların da uzman doktora görünmek gerekmektedir.
- Burun etleri büyükse ya da şişse tedavi edilmelidir.
- Burunda kemik eğrilikleri varsa müdahale edilmelidir.
- Enfeksiyon sürecinde burun yolları mutlaka açık tutulmalıdır. Deniz suyu ya da denize girmek sinüsleri boşaltmanın bir başka yoludur. Eğer denize girme imkanı ya da deniz suyu yoksa evde 1 su bardağı suyun içine 1 çay kaşığı kadar tuz, yarım çay kaşığı da karbonat konularak karışım elde edilebilir. Bu karışımla burun içi yıkanabilir. Ayrıca mümkünse burnun açılması için mentollü okaliptus buharı da soluyabilirsiniz.
- Alerjiniz varsa alerji tedavisi göz ardı edilmemelidir.
- Dışarı ıslak saçla çıkılmamasına dikkat edilmelidir. Islak saçla dışarı çıkıldığında sinüs içi burun boşluklarındaki havada ve atmosferde basınç farkı olacağından sinüzit ortaya çıkacaktır. Ayrıca direkt olarak rüzgara maruz kalmamak gerekir.
Sinüzite Ne İyi Gelir?
Sinüzite iyi gelebilecek bazı tavsiyeler şu şekildedir:
- Tuzlu su ile burnu temizlemek
- Buhar banyosu
- Yüksek bir yastık kullanmak
- Soğuk kompres
Sinüzit ve tedavisi ile ilgili diğer sorularınızın cevaplarını almak için bizimle iletişime geçebilir, Çankaya, Ankara’da bulunan ofisimizde bizleri ziyaret edebilirsiniz.